Ministerstwo Finansów zgodnie z zapowiedziami 1 września udostępniło w sieci Wykaz informacji o podatnikach VAT, czyli tak zwaną Białą listę. Łączy ona dane rozproszone dotąd w różnych wyszukiwarkach: podatników zarejestrowanych, niezarejestrowanych i wykreślonych oraz przywróconych do rejestru VAT.

Wykaz pozwoli sprawdzić, czy dana firma jest czynnym podatnikiem VAT. Będzie aktualizowany w każdy dzień roboczy. Jeżeli podmiot został wykreślony z rejestru, przywrócony, albo odmówiono mu rejestracji, taka informacja również znajdzie się w rejestrze wraz z podstawą prawną tych decyzji. Lista zawiera też szereg innych danych o przedsiębiorcy (pełny wykaz znajdziecie na końcu artykułu).

Firmy można znaleźć po numerze konta bankowego, numerach NIP, REGON i nazwie.  

Wyszukiwarka białej listy podatników VAT jest dostępna pod tym adresem.

10 pytań, 30 podmiotów

Na razie produkcyjny interfejs programistyczny API pozwala na zapytanie o 1 podmiot. Najpóźniej do 6 września będzie można złożyć 10 zapytań o 30 podmiotów jednocześnie – zapowiada KAS.

W listopadzie br. planowana jest publikacja pliku tekstowego do pobrania, który będzie zawierał pełną listę par NIP-rachunek, co pozwoli na weryfikację transakcji w systemach finansowo-księgowych. Dane te będą zabezpieczone kryptograficznie.

 

Warto sprawdzić samego siebie

Biała lista podatników VAT podlega KAS, która samodzielnie zaciąga wszystkie dane z rejestrów publicznych. Przedsiębiorcy nie muszą nic robić, aby znaleźć się w zestawieniu. Warto jednak sprawdzić własną firmę – jeśli w informacjach są błędy, trzeba zwrócić się do szefa KAS z wnioskiem o korektę.

Rachunek musi być poprawny

Na liście ważne jest zwłaszcza sprawdzenie rachunku bankowego kontrahenta. Wykaz pokazuje numery kont, które zostały podane przy zakładaniu firmy. Jeśli się zmieniły, trzeba je zaktualizować w urzędzie skarbowym (w przypadku spółki zarejestrowanej w KRS) lub poprzez CEIDG (dla jednoosobowej działalności gospodarczej).

Weryfikacja konta kontrahenta będzie o tyle istotna, że w razie zapłaty opiewającej na sumę ponad 15 tys. zł na rachunek inny niż widoczny na białej liście, grożą sankcje. Mianowicie wydatku nie będzie można wrzucić w koszty uzyskania przychodu (dotyczy nadwyżki ponad 15 tys. zł). Przedsiębiorca ryzykuje też odpowiedzialność solidarną VAT, gdyby kontrahent nie odprowadził należnego podatku.

Ponieważ dane podatników będą aktualizowane w każdy dzień roboczy, najbezpieczniej jest sprawdzić numer konta kontrahenta w dniu przelewu.

Według KAS jest to istotne dla celów dowodowych: w wykazie będzie widoczna data i godzina, w której przedsiębiorca weryfikował dany podmiot.

Można też zachować dane z wykazu (elektronicznie albo wydrukować), które dotyczą kontrahenta na dzień zlecania przelewu. 

Na szczęście będzie można uniknąć konsekwencji wpłaty na konto spoza listy, powiadamiając o tym fakcie urząd skarbowy sprzedawcy w ciągu 3 dni od przelewu.

Kolejna dobra wiadomość jest taka, że sankcje za wpłaty na niewłaściwy rachunek przedsiębiorcy wejdą w życie od 1 stycznia 2020 r. Do końca br. fiskus daje podatnikom czas na zapoznanie się w przepisami.

Co istotne, limit 15 tys. zł nie odnosi się do jednorazowego przelewu, lecz kwoty transakcji, niezależnie od tego, na ile części podzielono płatność. Można więc przekroczyć limit, wpłacając regularnie mniejsze kwoty w ramach abonamentu czy subskrypcji.

Niejasności pozostały

Do nowego roku fiskus powinien doprecyzować niektóre kwestie dotyczące przelewów na odpowiednie konta, bo na razie w przepisach są luki. Dotyczy to m.in. wpłat na rachunki powiernicze, depozytowe, rozliczenia za pośrednictwem operatorów płatności np. przy kupowaniu towarów i usług w internecie. Według niedawnych zapewnień przedsiębiorcom nie będą natomiast grozić sankcje z tytułu wpłat na wirtualne konta dostawców usług (np. za prąd, gaz, telefon), mimo że nie są one wpisane na wykazie podatników VAT.

Problem z ROR-ami

Na białej liście podatników VAT nie znajdą się osobiste konta bankowe (ROR), z których korzystają przedsiębiorcy w ramach działalności. Oznacza to, przynajmniej według aktualnie obowiązujących reguł, że od 1 stycznia 2020 r. wpłat na takie rachunki nie będzie można wrzucić w koszty (za wyjątkiem sytuacji, gdy za każdym razem kontrahent będzie uprzedzał skarbówkę w ciągu 3 dni o przelewie na rachunek spoza listy). Warto więc założyć rachunek przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej, o ile ktoś go jeszcze nie posiada. Zwłaszcza, że firmowe konto będzie niezbędne do rozliczeń w ramach mechanizmu podzielonej płatności w obrocie elektroniką, który stanie się obowiązkowy od 1 listopada br.

 

Co zawiera biała lista podatników VAT?

• nazwę firmy lub imię i nazwisko przedsiębiorcy;
• numer, za pomocą którego podmiot został zidentyfikowany na potrzeby podatku, jeżeli taki numer został przyznany;
• status podmiotu:
o    w odniesieniu do którego nie dokonano rejestracji albo który wykreślono z rejestru jako podatnika VAT,
o    zarejestrowanego jako „podatnik VAT czynny” albo „podatnik VAT zwolniony”, w tym podmiotu, którego rejestracja została przywrócona;
• numer identyfikacyjny REGON, o ile został nadany;
• numer PESEL, o ile podmiot posiada;
• numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile został nadany;
• adres siedziby – w przypadku podmiotu niebędącego osobą fizyczną;
• adres stałego miejsca prowadzenia działalności albo adres miejsca zamieszkania, w przypadku nieposiadania stałego miejsca prowadzenia działalności – w odniesieniu do osoby fizycznej;
• imiona i nazwiska osób wchodzących w skład organu uprawnionego do reprezentowania podmiotu oraz ich numery identyfikacji podatkowej lub numery PESEL;
• imiona i nazwiska prokurentów oraz ich numery identyfikacji podatkowej lub numery PESEL;
• imię i nazwisko lub firmę (nazwę) wspólnika oraz jego numer identyfikacji podatkowej lub numer PESEL;
• daty rejestracji, odmowy rejestracji albo wykreślenia z rejestru oraz przywrócenia zarejestrowania jako podatnika VAT;
• podstawę prawną odpowiednio odmowy rejestracji, wykreślenia z rejestru oraz przywrócenia zarejestrowania jako podatnika VAT;
• numery rachunków bankowych lub rachunków w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której dana firma jest członkiem, otwartych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą – wskazanych w zgłoszeniu identyfikacyjnym lub zgłoszeniu aktualizacyjnym.