Oferta informatycznego wyposażenia gabinetów lekarskich i przychodni jest bardzo szeroka, co wynika z różnych potrzeb poszczególnych specjalizacji medycznych. Interniście czy pediatrze wystarczy standardowy sprzęt – laptop lub komputer osobisty ze zwykłym monitorem. Z kolei radiolog czy stomatolog będzie potrzebował specjalistycznego wyświetlacza do przeglądania wyników prześwietleń. Analiza nawet najprostszych badań w gabinecie lekarskim musi być prowadzona według procedur medycznych za pomocą sprzętu spełniającego odpowiednie normy. W związku z ustawą o systemie informacji w ochronie zdrowia w każdym gabinecie już niedługo niezbędne będzie także rozwiązanie, które umożliwi bezpieczne przechowywanie dokumentacji medycznej w postaci cyfrowej. Dlatego zbudowanie przez resellera oferty rozwiązań dla placówek ochrony zdrowia stanowi pewne wyzwanie, ale sprostanie mu ułatwi późniejszą kompleksową obsługę takich klientów. Jednocześnie może przynieść zyski płynące nie tylko z marży ze sprzedaży, ale także ze świadczonych usług wsparcia.

Oferowanie rozwiązań informatycznych przeznaczonych do gabinetów lekarskich czy przychodni jest odpowiedzialnym zadaniem. Dostarczane produkty muszą zapewnić lekarzowi dostęp do dokładnych wyników badań potrzebnych do diagnozowania pacjentów. Dlatego wdrażanie specjalistycznych rozwiązań wymaga konkretnych kompetencji, których zakres jest proporcjonalny do stopnia złożoności realizowanych projektów.

Aby wdrażać bardziej skomplikowane systemy, reseller powinien zdobyć rozległą wiedzę dotyczącą rozwiązań IT stosowanych w medycynie i wymagań, które muszą spełniać, a także wiedzę z zakresu funkcjonowania placówek ochrony zdrowia. Oczywiście przydatne będzie także doświadczenie w sprzedaży klasycznych rozwiązań IT dla firm, ponieważ dzięki dotacjom unijnym część placówek decyduje się na rozbudowę infrastruktury IT.

Jan Siwek

dyrektor Działu Medycznego, Alstor

Sprzęt medyczny jest bardzo silnie selekcjonowany pod kątem jakości pracy, a co za tym idzie nie może należeć do najtańszych rozwiązań na rynku. Nawet komputery czy monitory muszą spełniać wyśrubowane standardy medyczne. W efekcie cena rozwiązań dla medycyny zawiera wysoką marżę, ale ich sprzedaż wymaga dogłębnej znajomości zarówno IT, jak i specyfiki pracy lekarzy. Dlatego resellerom potrzebne są odpowiednie szkolenia, kursy i wsparcie ze strony profesjonalistów.

 

W Polsce dość wyraźnie widać różnice między placówkami prywatnymi i publicznymi. Te pierwsze już od jakiegoś czasu wprowadzają wiele innowacji, inwestując np. w systemy CRM i inne rozwiązania, które mają na celu utrzymanie i zdobywanie nowych pacjentów, dzięki zwiększeniu komfortu obsługi. Niestety, publiczne placówki ochrony zdrowia wciąż stawiają przede wszystkim na kontrolę wydatków, ograniczając inwestycje w IT do minimum nakazywanego przez prawo.

 

Monitory medyczne to podstawa

Podstawowym i najbardziej odpowiedzialnym zadaniem lekarzy jest wystawianie pacjentom diagnozy na podstawie wyników badań. Wykorzystywany do tego celu sprzęt oraz oprogramowanie powinny przejść odpowiednie procesy certyfikacyjne. Jest to szczególnie ważne w przypadku monitorów służących do prezentacji badań. Wymaga się od nich spełnienia rygorystycznych, określonych w przepisach norm, aby zmiany chorobowe widoczne w danym badaniu, mogły być zaobserwowane na dowolnym, certyfikowanym urządzeniu.

Wymogi wobec monitorów diagnostycznych zostały opisane w załączniku nr 1 do Rozporządzenia Ministra Zdrowia z 18 lutego 2011 r. Najistotniejsza jest zgodność ze standardem DICOM (Digital Imaging and Communications in Medicine – Obrazowanie Cyfrowe i Wymiana Obrazów w Medycynie) oraz możliwość sprawdzenia i ponownej kalibracji rozregulowanych monitorów.

Aby w pełnić wykorzystać możliwości wyświetlacza, niezbędna jest specjalistyczna karta graficzna montowana w komputerze. Musi ona zapewniać obsługę jednocześnie trzech monitorów (dwóch diagnostycznych i jednego opisowego) oraz przetwarzać odpowiednią liczbę kolorów lub odcieni szarości (w monitorach stosowanych w radiologii). Uzupełnieniem monitora i karty graficznej jest specjalistyczne oprogramowanie przeznaczone dla lekarzy o poszczególnych specjalnościach (np. dla kardiologów czy do badań mammograficznych).

 

Im więcej certyfikatów, tym lepiej

Wybór komputera stacjonarnego zależy od tego, jak intensywnie będzie on eksploatowany. Przykładowo, w punktach rejestracji często komputery pracują w trybie ciągłym, muszą więc być wyposażone w komponenty o podwyższonej trwałości, a szczególnie w solidne i wydajne dyski twarde klasy korporacyjnej, połączone w strukturę RAID gwarantującą ciągłość pracy i chroniącą przed utratą danych. Nieprzerwane działanie pomoże zapewnić również zasilacz awaryjny. Natomiast w komputerach stosowanych w punktach diagnostycznych zarówno procesor, jak i pojemność pamięci RAM należy dostosować do rodzaju wykonywanych badań, oczekiwanej szybkości tego procesu i ilości danych, które są przetwarzane.

Maciej Iwanicki

ekspert ds. bezpieczeństwa internetowego, Symantec

Wyzwania stojące przed placówkami ochrony zdrowia w dziedzinie IT nie różnią się od problemów, które są rozwiązywane w bankach czy firmach ubezpieczeniowych. Jednak natura danych i ich znaczenie ma dużo większą wagę niż w innych branżach. Zachowanie poufności informacji wymaga stosowania zaawansowanych zabezpieczeń, wymuszania autoryzowanego dostępu oraz wdrożenia systemów chroniących przed wyciekiem danych.

 

W gabinetach najczęściej znajdują zastosowanie komputery typu All-in-One bądź urządzenia przenośne. Coraz większą popularnością cieszą się również tablety hybrydowe z odczepianą klawiaturą. Lekarz może zabrać ze sobą tablet, np. na wizytę domową, a po powrocie do gabinetu, po podłączeniu klawiatury, używać go jak klasycznego notebooka. Na rynku debiutują też tablety stworzone specjalnie z myślą o zastosowaniach medycznych. Są wodoodporne i mają specjalną powłokę matrycy odporną na środki dezynfekujące. W przychodniach wykorzystywane są również terminale dostępowe.

Wszelki medyczny sprzęt elektroniczny (także komputery używane przez lekarzy) jest badany pod kątem spełniania wymogów norm IEC-60601–1-X określających poziomy bezpieczeństwa i efektywności urządzeń. Pozytywne wyniki testów są potwierdzane stosownym certyfikatem. W zależności od przeznaczenia urządzenia powinny spełniać mniej lub bardziej restrykcyjne normy, np. IEC-60601-1-1 oznacza sprzęt do badań wykonywanych w odległości 1,5 m od pacjenta. Brak kontaktu użytkownika z urządzeniem to wymóg w wielu zastosowaniach medycznych. Dlatego niektórzy producenci prowadzą obecnie prace nad system bezdotykowego uwierzytelniania osób.

 

Dane szczególnie wrażliwe

Jeszcze w bieżącej dekadzie każda publiczna i prywatna placówka medyczna będzie zobowiązana do prowadzenia  dokumentacji medycznej wyłącznie w formie elektronicznej. Obowiązek ten spadnie nawet na indywidualne gabinety lekarskie czy pielęgniarek i położnych, a dane w takiej formie trzeba będzie przechowywać przez wiele lat. Informacje medyczne oraz dane osobowe pacjentów będą musiały być zabezpieczone i archiwizowane tak, aby dostęp do nich mieli tylko upoważnieni. Dlatego należy stosować techniki chroniące przed wyciekiem danych, a także ustanowić procedury  tworzenia kopii bezpieczeństwa (backupu) oraz archiwów.

W przypadkach, w których procedury przewidują długoterminowe przechowywanie danych, warto polecić system archiwizacji informacji umożliwiający szyfrowanie danych. W praktyce optymalnym rozwiązaniem jest składowanie danych zarówno na dyskach, jak i urządzeniach taśmowych (w przypadku archiwów), co jest zgodne z założeniami ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia. Potwierdzają to wyniki sprzedaży przedstawiane przez producentów i dystrybutorów – zarówno w sektorze podmiotów prywatnych, jak i w publicznych placówkach ochrony zdrowia rośnie zapotrzebowanie na ten sposób backupu i archiwizacji.

Mirosław Chełmecki

dyrektor Działu Serwerów i Pamięci Masowych, Veracomp

Pamięci masowe wykorzystywane w systemach informatycznych są montowane w centrach danych lub serwerowniach, dlatego nie muszą spełniać dodatkowych wymogów związanych z zastosowanami w medycynie. Ich parametry wynikają bardziej ze specyfiki systemów informatycznych – są to kwestie dotyczące zapewnienia odpowiedniej wydajności i bezpieczeństwa przechowywanych danych w postaci cyfrowej.

 

W nadchodzących latach należy też spodziewać się nowych regulacji nałożonych przez Unię Europejską, które przyczynią się do podniesienia poziomu wymagań dotyczących bezpieczeństwa danych medycznych. Sytuacja ta przysłuży się resellerom, którzy będą mogli zaoferować placówkom ochrony zdrowia specjalistyczne rozwiązania ograniczające ryzyko utraty danych.

Ważnym elementem systemu cyfrowej dokumentacji medycznej są również skanery. Będą konieczne do zeskanowania posiadanych przez przychodnię lub lekarza papierowych archiwów dokumentów. Może pojawić się też konieczność dołączenia do cyfrowej kartoteki np. zdjęć z badań radiologicznych, bowiem zgodnie z wymogami ustawy także one będą musiały być profesjonalnie zeskanowane, za pomocą służących do tego specjalnych urządzeń.

W gabinetach lekarskich i przychodniach potrzebne są także „klasyczne” rozwiązania IT przeznaczone dla przedsiębiorstw. Reseller współpracujący z takimi placówkami może sprzedawać np. urządzenia do przechowywania danych (tu sprawdzają się małe macierze dyskowe), drukarki lub urządzenia wielofunkcyjne, zasilacze awaryjne i wiele rodzajów akcesoriów. Jednocześnie liczne firmy oferujące „uniwersalne” rozwiązania IT kierują je również do placówek ochrony zdrowia, czasami dostosowując do specyficznych wymogów i obowiązujących przepisów.

Jednak – nawet wdrażając te same rozwiązania, które użytkowane są  w innych branżach – należy pamiętać o tym, że podczas przetwarzania danych medycznych  szczególnego znaczenia nabiera wysoka dostępność i wydajność oraz bezpieczeństwo. Warto sprawdzić też, czy dane rozwiązanie spełnia wymogi standardów obowiązujących w innych krajach (np. amerykańskie HIPAA).

 

Największy zarobek z usług

Reseller, który chce współpracować z placówkami medycznymi, musi zdobyć dwa rodzaje kompetencji: technologiczne oraz branżowe (m.in. poznać regulacje prawne). W zdobyciu wiedzy technologicznej pomogą szkolenia oferowane przez dostawców i dystrybutorów. Natomiast poznanie specyfiki branży medycznej jest sprawą nieco trudniejszą i z reguły taką wiedzę nabywa się podczas realizacji kolejnych wdrożeń. Warto w tym zakresie prosić o pomoc dostawców specjalistycznego sprzętu IT przeznaczonego do stosowania w medycynie, którzy z pewnością podzielą się swoją wiedzą i podpowiedzą, w jaki sposób można ją zdobywać.

Współpraca handlowa z placówkami ochrony zdrowia zawsze powinna być związana z poczuciem ogromnej odpowiedzialności za skuteczność działania wdrażanego rozwiązania. Zapewne stąd wynika wrażenie wyższej dochodowości projektów dla branży medycznej. Tymczasem rzeczywisty zarobek resellera zależy przede wszystkim od tego, jakie rozwiązania oferuje. Jeśli są to te same produkty, co oferowane innym branżom, nie ma mowy o wyższych marżach. W placówkach ochrony zdrowia częściej wdrażane są kompleksowe rozwiązania, a rzadko występują przypadki dostawy samego sprzętu. Dlatego ważne jest, żeby mieć odpowiednią wiedzę na temat funkcjonowania placówek medycznych. Pozwoli ona na lepsze dopasowanie oferty do potrzeb użytkowników oraz ułatwi „obudowanie” go usługami, z których przychody mogą być już znacznie większe.