Obowiązek wysyłania skarbówce Jednolitego Pliku Kontrolnego z ewidencją VAT objął w końcu mikro przedsiębiorstwa (zatrudniające do 9 pracowników), które są płatnikami VAT. Wcześniej dotyczył MŚP (od 1 stycznia 2017 r.) i dużych firm (od 1 lipca 2016 r.).

Pierwszy plik z danymi zakupu i sprzedaży VAT – za styczeń br. – trzeba będzie przesłać skarbówce do 26 lutego (bo 25 luty wypada w niedzielę). Dotyczy to także przedsiębiorców rozliczających VAT co kwartał. Plik należy uwierzytelnić kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub profilem zaufanym ePUAP.

Za niedopełnienie obowiązku grożą kary – za nieprzedstawienie dokumentów w terminie (2,8 tys. zł) oraz zależne od kwoty ewentualnych strat fiskusa i tego, czy chodzi o spóźnienie czy też nieprzesłanie pliku (w takiej sytuacji grozi także grzywna za udaremnienie lub utrudnienie wykonania czynności służbowej, ustalana w oparciu o tzw. stawki dzienne; w 2017 r. maksymalna kwota kary liczona w ten sposób wynosiła 19,2 mln zł). Z dotychczasowej praktyki skarbówki wynika jednak, że to ostateczność – do III kw. ub.r. nie odnotowano postępowań karnych z powodu nieprzesłania JPK_VAT. Skarbówka w razie stwierdzenia błędów czy nieścisłości wysyła zainteresowanym monity dotyczące konieczności korekty.

Wprowadzenie JPK_VAT dla mikroprzedsiębiorców budzi spore obawy. Według badania InFakt prawie połowa (49 proc.) pytanych przedsiębiorców ocenia ten obowiązek negatywnie, a pozytywnie – 15 proc. Firmy zniechęcają zwłaszcza dodatkowe biurokratyczne zadania do wykonania – obawiają się kolejnego uciążliwego, czasochłonnego i kłopotliwego obowiązku.

Z kolei według badania dla BIG InfoMonitor, przeprowadzonego przez Keralla Research, ponad 42 proc. firm jest zdania, że obowiązek przesyłania JPK_VAT pozytywnie wpływa na gospodarkę, a jedynie 16,4 proc. ocenia, że wpływ na działalność ich firmy jest negatywny. Zdaniem prezesa BigInfomonitor JPK_VAT powinien umożliwić szybszą weryfikację zwrotów podatku oraz identyfikację nieuczciwych podmiotów. Z założenia nowa forma raportowania ma skrócić czas kontroli i lepiej zapobiegać nadużyciom na VAT.

Od 1 lipca 2018 r. drobni przedsiębiorcy oraz MŚP muszą być przygotowani na przesłanie na żądanie skarbówki również innych danych w formie JPK: ksiąg rachunkowych, wyciągów bankowych, danych magazynu, faktur VAT, ksiąg przychodów i rozchodów oraz ewidencji przychodów.